Năm 2021, Trung tâm Khuyến nông phối hợp với Trung tâm Dịch vụ Kỹ thuật Nông nghiệp huyện Hiệp Hòa triển khai mô hình liên kết nuôi cá rô phi thâm canh ứng dụng công nghệ Biofloc gắn với tiêu thụ sản phẩm, quy mô 2ha tại Hợp tác xã nuôi trồng thủy sản Quế Sơn, xã Thái Sơn, huyện Hiệp Hòa.

Thủy sản là một trong những ngành sản xuất thực phẩm có tốc độ phát triển nhanh nhất trên thế giới. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng này cũng kèm theo hệ quả là gây ô nhiễm môi trường. Hơn nữa, sự mở rộng và phát triển của ngành nuôi trồng thủy sản cũng bắt đầu bị hạn chế do thiếu hụt quỹ đất và sự thuộc vào thức ăn thủy sản, thường chiếm ít nhất 50% tổng chi phí nuôi. Do vậy, cách quản lý và thực hành nuôi thân thiện với môi trường có vai trò quan trọng trong việc phát triển nuôi trồng thủy sản bền vững. Một trong những hệ thống nuôi thân thiện với môi trường là công nghệ Biofloc (BFT), được coi là công nghệ sinh học theo hướng mới (Avnimelech, 2006), là giải pháp để phát triển bền vững ngành nuôi trồng thủy sản quy mô công nghiệp.

Công nghệ Biofloc được coi là một trong những công nghệ mới, mang tính đột phá trong nuôi thủy sản nói chung và nuôi cá rô phi nói riêng. Ứng dụng công nghệ Biofloc trong nuôi trồng thủy sản được coi là một hướng đi mới của công nghệ sinh học, dựa trên nguyên lý bổ sung nguồn Cacbon theo một tỷ lệ phù hợp với lượng Nitơ sẵn có trong nước ao để làm thức ăn cho vi sinh vật dị dưỡng có trong ao, tạo điều kiện cho nhóm này phát triển chiếm ưu thế. Vi sinh vật dị dưỡng sẽ chuyển hóa các hợp chất chứa Nitơ trong nước ao thành Protein trong sinh khối, nhờ đó tái sử dụng được nguồn Nitơ từ chất thải hòa tan trong nước ao và chuyển hóa thành sinh khối thức ăn tự nhiên cho cá nuôi, làm tăng hiệu quả sử dụng thức ăn nuôi cá. Do đó, việc ứng dụng công nghệ Biofloc sẽ làm giảm chi phí thức ăn nuôi cá và được coi là giải pháp phát triển bền vững nuôi trồng thủy sản ở quy mô công nghiệp.

Các hộ tham gia mô hình được hỗ trợ 70% giá giống và 40% vật tư (gồm thức ăn, chế phẩm sinh học, rỉ đường) và được tập huấn kỹ thuật nuôi cá rô phi thâm canh ứng dụng công nghệ biofloc.

Đến nay, sau 3 tháng thả giống, trọng lượng trung bình đạt 300 - 400g/con. Dự kiến tháng 11 sẽ cho thu hoạch. Khi thu hoạch trên 80% sản phẩm của mô hình được tiêu thụ qua các hợp đồng liên kết.

Thời gian tới, Trung tâm sẽ liên kết với các doanh nghiệp, trang trại, gia trại nuôi trồng thủy sản trong và ngoài tỉnh hình thành vùng nguyên liệu. Trong đó, trung tâm  sẽ hỗ trợ tư vấn kỹ thuật, cung cấp con giống và thu mua sản phẩm nhân rộng mô hình đến với bà con có nhu cầu tham gia nuôi cá rô phi bằng công nghệ Biofloc.

 Có thể thấy lợi ích đầu tiên mà hệ thống biofloc mang lại là giảm tối đa lượng nước thải ra sông, hồ,… bao gồm các chất dinh dưỡng, các chất hữu cơ và mầm bệnh. Ngoài ra, các vùng lân cận khu vực nuôi cũng được hưởng lợi như giảm thiểu ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến nguồn lợi tự nhiên. Các nước thải từ ao nuôi và bể chứa thường chứa nồng độ ni tơ và phốt pho rất cao, tạo điều kiện cho tảo phát triển, gây nên tình trạng thiếu ô xi  nghiêm trọng và tăng điều kiện kị khí tại các thủy vực tự nhiên. Việc tái sử dụng nước giúp bảo vệ môi trường đã biến hệ thống này thành hệ thống nuôi “thân thiện với môi trường” thực sự.  Hơn nữa, do hạn chế tối đa nước thải ra môi trường nên nhiệt độ nước được duy trì, giúp các loài nhiệt đới phát triển được ở vùng khí hậu lạnh.

Việc tiết kiệm và sử dụng hiệu quả thức ăn, thời gian, năng lượng với hệ thống ổn định và bền vững để làm tăng lợi nhuận luôn là mối quan tâm hàng đầu đối với người nuôi trồng thủy sản. Công nghệ Biofloc hoàn toàn đáp ứng được điều này. Hơn nữa, các bệnh về virut mới nổi và chi phí năng lượng ngày càng tăng nên công nghệ biofloc với các hệ thống module an toàn sinh học có thể là một giải pháp hữu hiệu cho ngành nuôi trồng thủy sản hiệu quả, bền vững và có lợi nhuận hơn.

Hải Nguyên